On yıllar önce ABD kongresi Avrupa’nın Rusya’nın enerji bağımlılığından kurtulması gerektiğini düşünerek(?) mevcut durumu  açıklayan bir rapor hazırlattı. Hazırlanan Rapor AB’nin hızla Rusya’nın enerji bağımlılığına girmekte olduğunu ortaya koyuyordu.  ABD’de  kaya gazı (shale gas) devrimiyle üretim hızla arttı. İç piyasada arz fazlası oluştu. Bu gaza dış pazar aranmaya başlandı.

ABD kaya gazını iç pazara göre yaklaşık  üç katı fiyatına  satabileceği AB pazarı için hazırlıklarını hızlandırdı.LNG dolum terminalleri inşa edildi.2016 yılında ABD ‘den ilk LNG gemisi Brezilya’ya yola çıktı.Daha sonra aynı yılda ABD LNG gazı Avrupa’ya da ulaştı. ABD’nin AB’ye  LNG ihracatı 2018’de 10 milyar m3,2021’de 20 milyar m3,2022’de 50 milyar m3,2023’te ise 60 milyar m3’e ulaştı. 2021–2023 arasındaki hızlı artışın ana nedeni: AB’ye Rusya’dan gelen gazın azalması oldu.

Yeni LNG Jeopolitiği

Küresel gaz piyasaları, başta LNG olmak üzere artan arzın yanı sıra jeopolitik dalgalanmaların  etkisiyle de karşı karşıya kalıyor. Yenilenebilir enerji dönüşümü içindeki  Avrupa doğalgaz ithalatı ile ilgili mevcut yaklaşımını sürdürürse oldukça belirsiz bir gelecekle karşı karşıya kalabilir. Brüksel ve tüm üye devletleri, Rusya’nın enerji kıskacından nihayet kurtulduklarını ifade ederken başka bir kıskaca girdiklerini farketmiyor olabilirler mi?

2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana, Moskova’nın AB boru hattı yaptırımlarla karşılaştı. Mevcut ve planlanan yaptırımlara göre , 1 Ocak 2028’e kadar  Rus enerji kaynakları  tamamen yasaklanacak.  AB bu krizi  depolama tesislerinin makul ölçüde doldurarak, talebin daha da düşmesini sağlayarak ve  Norveç ile ABD – Katar – Kuzey Afrika LNG’sinin kıyılarına ulaşmasını gerçekleştirerek  atlatmaya çalışıyor. Ancak son dönemde  enerji alanında Avrupa’nın , Rusya bağımlılığını bir başkasıyla takas etmekten başka bir şey yapmadığı görülüyor. Bunun yanısıra  Brüksel’in düzenlemeleri ve stratejileri, artık bağımlı olduğu mevcut tedarikçilerini açıkça kızdırıyor.

AB’nin LNG’sinin yaklaşık yarısı ABD’den gelmeye başladı.

Geçtiğimiz yıl (2024), AB yaklaşık 100 milyar metreküp LNG ithal etti ve ABD bunun yaklaşık %45’ini tedarik etti  Bu durum ABD’yi AB’nin en büyük LNG tedarikçisi yaptı. Aynı zamanda, Körfez İşbirliği Konseyi gaz devi Katar, Avrupa’nın gaz ithalatının %12-14’ünü sağladı. Cezayir   bir boru hattı  ve  LNG tedarikçisi olarak AB gaz ithalatının % 14’ünü karşıladı. Cezayir, 2025’in ilk yarısında AB gaz ithalatının yaklaşık %12’sini tedarik etti. Moskova’nın LNG’si 2027’den itibaren yasaklanırken, Rus gazının Avrupa sisteminden çıkması yasallaştı.  AB’nin  Avrupalı ​​olmayan ihracatçılara olan bağımlılığı artıyor. Bu durum, AB’nin enerji güvenliğini birkaç kilit oyuncunun insafına bırakabilir ve potansiyel olarak fiyat oynaklığına ve arz kesintilerine neden olabilir.